میرزا علی‌اکبر طاهرزاده صابر شاعر اجتماعی و انقلابی جمهوری آذربایجان بود.
او در ۱۸۶۲ در شهر شماخی آذربایجان زاده شد. در کودکی به مکتب رفت و پس از دایر شدن مدارس جدید در باکو به مدرسه رفت. در ۱۸۸۴ برای زیارت سفری به مشهد و سمرقند و بخاراکرد و مدتی هم به کربلا رفت. مدت‌ها به فارسی و ترکی آذربایجانی غزل و قصیده می‌سرود.
صابر نخستین اشعار خود را به صورت نوحه و مرثیه سرود و پس از آن سروده‌هایی فرهنگی به نظم درآورد و سرانجام در سال ۱۲۸۴/۱۹۰۵ به بعد به جستارهای سیاسی پرداخت. انقلاب ۱۹۰۵ روسیه و تأثیر آن در قفقاز باعث این دگرگونی شد و صابر با آغاز به کار نشریه ملانصرالدین به جمع نویسندگان آن پیوست. در سال‌های ۱۹۱۱-۱۹۰۶ صابر یکی از کوشاترین همگاران مجله طنز ملانصرالدین بود. سروده‌های طنز صابر با نام‌های مستعاری چون «هوپ‌هوپ»، «آغلار گوله‌ین»(متبسم گریان) و «ابونصر شیبانی» چاپ می‌شد. در جریان جنبش مشروطه در ایران آثار و اشعار او در ایران خوانده می‌شد و بر نویسندگان و روشنفکران ایران اثر زیادی داشت. داستان «چوپان دروغگو» و شعر «كلاغ و روباه» در واقع ترجمهي اشعار تركي او ميباشد.
بیشتر زندگی او در فقر گذشت. در ۱۹۱۰ در باکو در مدارس نفتی درس می‌داد و در ۱۲۹۰/۱۹۱۱ از بیماری سل در باکو درگذشت.
سبک صابر سبک واقع‌گرا و تحول‌خواه است. اشعار وی در دیوان هوپ‌هوپ‌نامه (هدهدنامه) جمع‌آوری شده‌است. بخش تركي هوپ‌هوپ‌نامه توسط احمد شفائی به فارسی ترجمه شده‌است.
متن اصلي شعر كلاغ و روباه (قارغا و تولكي):
پئندیر آغزیندا بیر قارا قارغا اوچاراق قوندو بیر بوداغا
تولکو گورجک یاواش یاواش گلدی ائندیریب باش ، ادب له چومبلدی
بیر زامان حسرت ایله قارغا ساری آلتدان آلتدان ماریتدی باش یوخاری
دئدی: "احسن سنه آ قارغا آغا نه نزاکت له قونموسان بوداغا
بَزَه دین سن بو گون بیزیم چمنی شاد قیلدون بو گلمه یین له منی
نه گوزه ل سن!نه خوش لقا سن سن! یئری وار سویله یم هما سن سن!
توکلریندور ایپک کیمی پارلاق بدنظردهن ووجودون اولسون ایراق
بو یقیندور کی وار سویمه لی سسین اُخو وئرسین منه صفا نفَسین"
بؤیله سؤزده ن فرح لنیب قارغا آغزینی آچدی تا کی ائتسین-"غا"
"غا" ائده ر کن هنوز بیرجه کَرَه پئندیری دیمدی یینده ن ائندی یئره
تولکو فوراً هوادا قاپدی یئدی قارغایا طعنه ایله بؤیله دئدی:
"اولماسایدی جهان دا سارساغلار آج قالاردی یقین کی یالتاقلار"
نمونه اي از اشعار انقلابي او:
ايله بيليردم كي داخي صبح الوپ،
مرغ صحر تك بير آغيز بانلاديم.
سنگ شكست ائيلدي بال و پريم،
بانلاماغين حاصيليني آنلاديم.
اوج فضاده گؤره رك بايقوشو
صحن ده قاققيللايرام ايندي من.
بيرده مني وورما، آمان سنگديل!
رحم اله، نيققيللايرام ايندي من.
آي چالاغانلار، مني قورخوزماين،
من سيزه ترك ايلميشم لانه ني!
سير اله يز، اوجي هواده اوچوز،
من ده گزيم صحنه چيي – خانه ني.
آغلاماين، آغلاماين، جوجه لر،
بانلامارام، بانلامارام بير داها!
بانلاماماغدير سيزه عهديم منيم،
سؤيلميرم: آنلامارام بير داها!...
:: موضوعات مرتبط:
سياسي ,
شعر تورکی ,
مشاهیر ,
طنز ,
,
:: برچسب‌ها:
دانلود ,
هوپ هوپ نامه ,
ميرزا علي اكبر طاهرزاده ,
صابر ,
چوپان دروغگو ,
كلاغ و روباه ,
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
